door risiscoop@merel | mrt 11, 2021 | Blogs Risiscoop
Jonge criminelen verharden en zijn jonger als ze de wet overtreden. Dat is het gevoel bij veel professionals werkzaam met delinquente jongeren. Is dat ook écht zo? Volgens de statistieken daalt de jeugdcriminaliteit immers. Al jaren.
Algemeen
Maar als je het algemene beeld even loslaat en inzoomt op bepaalde plekken, vormen of soorten daders, zie wat er aan de hand is. In een quick scan laten onderzoekers Robby Roks, Henk Ferwerda en Ido Weijers bijzonderheden zien.
Stijging HIC’s
Zo is bij de High Impact Crimes het aantal aangehouden verdachten tussen de 11 en 16 jaar juist gestegen. Is dat het gevolg van de gewelddadige drillraps of toenemende interesse van sommige jongeren in het gangsta-imago? Dat is nog niet duidelijk – wel helder is dat digitalisering de straatcultuur zichtbaarder maakt.
Snitchen
Een invloed van straatcultuur is bijvoorbeeld je beroepen op zwijgrecht en niet willen snitchen. Jeugdprofessionals noemen dat onder meer vaak als teken van verharding. Zo’n houding maakt het ook lastig om een jongere aan te spreken op zijn gedrag en maakt dat professionals vragen zetten bij hoe het zit met het geweten van jeugd.
Steden
De onderzoekers constateren inderdaad dat sommige jongeren verharden en jonger zijn als ze delicten plegen, maar dit vooral aan de hand is in grote steden.
Streetwise
Ook blijkt dat het aantal ernstige delinquenten in omvang gelijk is gebleven en níet – zoals de algemene tendens – is gedaald. Het aantal jeugdige recidivisten is juist licht toegenomen. Dat heeft te maken met streetwise gedrag waarop de omgeving weinig greep krijgt.
Geroutineerd
Verder is voor een selecte groep, vooral jongvolwassen veelplegers, gewelddadige criminaliteit routine geworden. Denk aan beroving, bedreiging, drugs dealen, wapenbezit en ripdeals.
Sleutel
De conclusies uit het onderzoek maken duidelijk dat maatwerk een belangrijke sleutel kan zijn. En het laat zien hoe belangrijk het is om te voorkomen dat jongeren afglijden. Zodat het geen routine wordt in het leven van jongeren. Want we weten allemaal hoe moeilijk gedragsverandering is als je al een tijdje gewend bent iets op een bepaalde manier te doen.
Lees het artikel Verharding van de jeugdcriminaliteit. Het probleem van potentiële doorgroeiers van Ido Weijers, Henk Ferwerda en Robby Roks.
door risiscoop@merel | apr 30, 2020 | Blogs Risiscoop
‘Een verplichting. Zo voelen verjaardagen, etentjes met vrienden of een gepland bioscoopbezoek vaak’, vertrouwt een kennis me toe. ‘Maar nu het niet mág, vanwege corona, verlang ik er juist naar…’
To-do-lijst
Herkenbaar, vind ik. Afspraken met vriendinnen die je weken vooraf vastlegt, met een sluimerend gevoel van beklemming door de almaar volstromende agenda. Weken vooruit weet je al wat je gaat doen, met wie, waar. De oppas is geboekt: nu moet je wel. Sociale interacties als agenda-item en af te vinken op je to-do-lijst.
En nu kan dat dus niet.
Dat is dus waarom iemand vastzetten in de gevangenis een straf is. Een instantie (de rechter, de overheid, ons systeem) bepaalt jouw doen en laten. Niks spontaan, weg bewegingsvrijheid.
Touwtje springen
Dan ben je niet alleen opgesloten: je vóelt je echt opgesloten. In de meeste gevallen weet je wanneer je vrij komt, al is ook dat niet altijd duidelijk (TBS, PIJ-maatregel).
Binnen wat nog wel mag, zoek je naar bewegingsvrijheid – zo stuurde een vriendin (net naar Spanje geëmigreerd en geconfronteerd met een totale lockdown) een foto van zichzelf, touwtje springend op het mini-binnenplaatsje bij haar appartement. Weg van huis mocht alleen nog voor boodschappen, maximaal eens per dag. Even andere koek dan de kilometers die ze normaal in de natuur hardliep.
Geest verruimen
Als die fysieke bewegingsvrijheid niet voldoende bevredigt, zoek je andere vrijheden om de geest te verruimen. Supermarkten signaleren bijvoorbeeld dat de alcoholverkoop is gestegen sinds de coronamaatregelen, vermeldt het Trimbosinstituut op haar site.
Opeens begrijp je dat er toch drugs over de muren van gevangenissen worden gegooid. Je begrijpt de enorme inventiviteit hoe tóch verdovende middelen de gevangenispoorten binnen te krijgen, ondanks het verbod daarop. Het is zoeken naar bewegingsvrijheid. Als het niet fysiek kan, dan mentaal. Je blik verruimen op een andere manier dan met een vergezicht in de natuur.
Gevangenis
Verblijf in een justitiële inrichting is op geen enkele manier te vergelijken met de coronamaatregelen, dat weet ik heus wel.
En toch helpt de situatie van nu misschien een klein beetje invoelen hoeveel impact opsluiten heeft. Op volwassen gedetineerden en op jonge justitiabelen. Ook al zitten de meesten er niet vanwege stinksokken, je vrijheid verliezen is een zware straf. Wetenschappers berekenen dat periodes van gedeeltelijke lockdowns misschien wel jaren nodig zijn (NRC, 6 april 2020). Als eind mei al lang voelt…
Hoe zou jij het ervaren om voor een of meerdere jaren binnen strikte regels beperkt je eigen agenda te mogen invullen?
Buddycoach en pedagogisch werker Aziz Akhath en Merel van Dorp, sociaalwetenschapper en auteur van het boek Jeugdige Delinquenten, bieden interactieve sessies aan over preventie en nazorg rond jeugd, overlast en risicogedrag. Hun motto: meer weten, beter begrijpen, samen aanpakken.
