Wat is een avond uit je dak waard?

Wat is een avond uit je dak waard?

Preventie, zodat jongeren de drugshandel niet indraaien? Ja graag. Maar aanbod begint bij de vraag. Tijd voor een gewetensvraag dus.

Lekker party’en met een snuifje achter de kiezen? Eerst dacht ik altijd: moet je zelf weten. Maar de aanslag op Peter R. de Vries deze week maakt maar weer duidelijk hoe erg níet onschuldig dat is. En dat wie even lekker los wil gaan, misschien nog eens even goed moet nadenken.

Waarschijnlijk heeft de aanslag op Peter R. de Vries te maken met zijn bemoeienis met de zaak Ridouan Taghi, die van – letterlijk – klein wietdealertje uitgroeide tot een grote baas. Die ook achter de moord op advocaat Derk Wiersum zat. En achter de dood van de (brave burger) broer van kroongetuige tegen Taghi: Nabil B.

 Achteraf betalen

Jongens beginnen met een beetje dealen om geld te verdienen en de stap naar een betere verdienste is gemakkelijk gezet. Je wordt een keer ingezet, je neemt eens een partij af om achteraf te betalen en voor je het weet, zit je verstrikt in een crimineel netwerk.

Of je bent verstandelijk beperkt, wil graag bij die stoere gasten horen (want aansluiting vond je niet zo goed op school) en ook dure merkkleding dragen – een klein klusje opknappen is geen probleem toch? De gevolgen overzie je niet.

Onschuldig?

Een lijntje coke voor je lol in het weekend? Onschuldig, toch? In 2018 was ik (Merel) op reis in Colombia en zag (naast de kleurenpracht van graffiti in de stad en vogels in de jungle) hoe verwoestend het effect van drugshandel in het land is. De natuur lijdt, mensen zijn bang, ‘s avonds is het op bepaalde plekken levensgevaarlijk.

 Verbijsterd

Onlangs sprak ik een jongen wiens vader was opgepakt voor drugshandel. Niemand vermoedde iets, zijn vrouw was verbijsterd, zijn zoon kan het zich nog steeds bijna niet voorstellen. Zijn vader zit in de gevangenis, het gezin moest verhuizen, moeder en zoon bleven achter met vragen en intense emoties.

Chips &coke

Laatst vertelde een kennis en uitvaartondernemer over de student die met een groep gezellig de coke naast de chips op tafel zette. Maar het viel niet goed en hij bracht zichzelf om het leven.

Jonge aanwas

Preventie van delinquentie is belangrijk: zorgen dat we jongeren op school houden, dat ze niet rondhangen, dat de buurten waarin ze opgroeien veilig zijn – belangrijke voorwaarden om te voorkomen dat jongeren de drugshandel ingaan en we telkens met jonge aanwas kampen.

Maar óók bewustzijn bij al die jonge en oudere mensen die denken: een lijntje coke voor de leuk, daar is niets mis mee, toch? Wel dus. Je maakt de natuur, kwetsbare mensen, je eigen familie en je lijf kapot. En de meedogenloosheid van criminelen zorgt er ook nog eens voor dat de journalistiek en de rechtsstaat in het geding raken.

Wil je dat echt, in ruil voor een avondje uit je dak?

Strenger straffen is stommer

Strenger straffen is stommer

Méér jongeren krijgen gevangenisstraf en ze zitten nog langer vast ook! Het nieuws – de NOS onderzocht zelf hoe het zat – verbaast ons. Want strenger straffen werkt niet, weten we al jaren. En hoe langer een jongere of jongvolwassene vastzit, betekent helaas niet hoe beter hij leerde hoe je wel een maatschappelijk geaccepteerd leven leidt.

Minder criminaliteit? Dat is er al!

Politici roepen regelmatig dat strenger straffen nodig is om criminaliteit terug te dringen. Je kunt je überhaupt afvragen of dat nodig is, want de jeugdcriminaliteit is al enorm gedaald de afgelopen jaren. Ja, het is waar: Een klein clubje notoire veelplegers blijft de fout ingaan. En een klein groepje verhardt en verjongt. Maar is de oplossing dan om meer jeugdigen op te sluiten?

Vooroordelen kleuren je beeld (en beoordeling)

Wij vinden van niet. Wij weten van niet. De roep om jonge criminelen vast te zetten is gebaseerd op vooronderstellingen en vooroordelen. In het boek Jeugdige Delinquenten dat Merel van Dorp schreef, kun je lezen wat we stiekem allemaal denken te weten over de achtergronden en redenen van jongeren die delicten plegen. En wat daarvan wél waar is volgens praktijk en wetenschap.

10.000 views voor hulp

Wil je voorkomen dat jongeren de fout in gaan of wederom het verkeerde pad nemen? Help ze dan bijvoorbeeld aan werk of een opleiding die bij hen past. En heel veel mensen willen graag helpen, blijkt! Zo vroeg BuddyCoach Aziz Akhath onlangs om hulp via Linkedin voor een jongen die in de gevangenis had gezeten. Tienduizenden views en tientallen reacties waren het resultaat! Misschien moeten die politici hun oor eens te luister leggen bij deze betrokken burgers…!

In? Nee, uit de cel!

Langer vastzetten, meer jongeren en jongvolwassenen in de cel? Denk daar nog maar eens over na. Of hoor en leer in onze trainingen hoe het écht anders kan, om delinquentie vóór te zijn en recidive te voorkomen!

Illustratie: Marit de Wolf

Routineus gewelddadig

Routineus gewelddadig

Jonge criminelen verharden en zijn jonger als ze de wet overtreden. Dat is het gevoel bij veel professionals werkzaam met delinquente jongeren. Is dat ook écht zo? Volgens de statistieken daalt de jeugdcriminaliteit immers. Al jaren.

Algemeen

Maar als je het algemene beeld even loslaat en inzoomt op bepaalde plekken, vormen of soorten daders, zie wat er aan de hand is.  In een quick scan laten onderzoekers Robby Roks, Henk Ferwerda en Ido Weijers bijzonderheden zien.

Stijging HIC’s

Zo is bij de High Impact Crimes het aantal aangehouden verdachten tussen de 11 en 16 jaar juist gestegen. Is dat het gevolg van de gewelddadige drillraps of toenemende interesse van sommige jongeren in het gangsta-imago? Dat is nog niet duidelijk – wel helder is dat digitalisering de straatcultuur zichtbaarder maakt.

Snitchen

Een invloed van straatcultuur is bijvoorbeeld je beroepen op zwijgrecht en niet willen snitchen. Jeugdprofessionals noemen dat onder meer vaak als teken van verharding. Zo’n houding maakt het ook lastig om een jongere aan te spreken op zijn gedrag en maakt dat professionals vragen zetten bij hoe het zit met het geweten van jeugd.

Steden

De onderzoekers constateren inderdaad dat sommige jongeren verharden en jonger zijn als ze delicten plegen, maar dit vooral aan de hand is in grote steden.

Streetwise

Ook blijkt dat het aantal ernstige delinquenten in omvang gelijk is gebleven en níet – zoals de algemene tendens – is gedaald. Het aantal jeugdige recidivisten is juist licht toegenomen. Dat heeft te maken met streetwise gedrag waarop de omgeving weinig greep krijgt.

Geroutineerd

Verder is voor een selecte groep, vooral jongvolwassen veelplegers, gewelddadige criminaliteit routine geworden. Denk aan beroving, bedreiging, drugs dealen, wapenbezit en ripdeals.

Sleutel

De conclusies uit het onderzoek maken duidelijk dat maatwerk een belangrijke sleutel kan zijn. En het laat zien hoe belangrijk het is om te voorkomen dat jongeren afglijden. Zodat het geen routine wordt in het leven van jongeren. Want we weten allemaal hoe moeilijk gedragsverandering is als je al een tijdje gewend bent iets op een bepaalde manier te doen.

Lees het artikel Verharding van de jeugdcriminaliteit. Het probleem van potentiële doorgroeiers van Ido Weijers, Henk Ferwerda en Robby Roks.