door risiscoop@merel | jun 15, 2021 | Blogs Risiscoop
Méér jongeren krijgen gevangenisstraf en ze zitten nog langer vast ook! Het nieuws – de NOS onderzocht zelf hoe het zat – verbaast ons. Want strenger straffen werkt niet, weten we al jaren. En hoe langer een jongere of jongvolwassene vastzit, betekent helaas niet hoe beter hij leerde hoe je wel een maatschappelijk geaccepteerd leven leidt.
Minder criminaliteit? Dat is er al!
Politici roepen regelmatig dat strenger straffen nodig is om criminaliteit terug te dringen. Je kunt je überhaupt afvragen of dat nodig is, want de jeugdcriminaliteit is al enorm gedaald de afgelopen jaren. Ja, het is waar: Een klein clubje notoire veelplegers blijft de fout ingaan. En een klein groepje verhardt en verjongt. Maar is de oplossing dan om meer jeugdigen op te sluiten?
Vooroordelen kleuren je beeld (en beoordeling)
Wij vinden van niet. Wij weten van niet. De roep om jonge criminelen vast te zetten is gebaseerd op vooronderstellingen en vooroordelen. In het boek Jeugdige Delinquenten dat Merel van Dorp schreef, kun je lezen wat we stiekem allemaal denken te weten over de achtergronden en redenen van jongeren die delicten plegen. En wat daarvan wél waar is volgens praktijk en wetenschap.
10.000 views voor hulp
Wil je voorkomen dat jongeren de fout in gaan of wederom het verkeerde pad nemen? Help ze dan bijvoorbeeld aan werk of een opleiding die bij hen past. En heel veel mensen willen graag helpen, blijkt! Zo vroeg BuddyCoach Aziz Akhath onlangs om hulp via Linkedin voor een jongen die in de gevangenis had gezeten. Tienduizenden views en tientallen reacties waren het resultaat! Misschien moeten die politici hun oor eens te luister leggen bij deze betrokken burgers…!
In? Nee, uit de cel!
Langer vastzetten, meer jongeren en jongvolwassenen in de cel? Denk daar nog maar eens over na. Of hoor en leer in onze trainingen hoe het écht anders kan, om delinquentie vóór te zijn en recidive te voorkomen!
Illustratie: Marit de Wolf
door risiscoop@merel | mrt 11, 2021 | Blogs Risiscoop
Jonge criminelen verharden en zijn jonger als ze de wet overtreden. Dat is het gevoel bij veel professionals werkzaam met delinquente jongeren. Is dat ook écht zo? Volgens de statistieken daalt de jeugdcriminaliteit immers. Al jaren.
Algemeen
Maar als je het algemene beeld even loslaat en inzoomt op bepaalde plekken, vormen of soorten daders, zie wat er aan de hand is. In een quick scan laten onderzoekers Robby Roks, Henk Ferwerda en Ido Weijers bijzonderheden zien.
Stijging HIC’s
Zo is bij de High Impact Crimes het aantal aangehouden verdachten tussen de 11 en 16 jaar juist gestegen. Is dat het gevolg van de gewelddadige drillraps of toenemende interesse van sommige jongeren in het gangsta-imago? Dat is nog niet duidelijk – wel helder is dat digitalisering de straatcultuur zichtbaarder maakt.
Snitchen
Een invloed van straatcultuur is bijvoorbeeld je beroepen op zwijgrecht en niet willen snitchen. Jeugdprofessionals noemen dat onder meer vaak als teken van verharding. Zo’n houding maakt het ook lastig om een jongere aan te spreken op zijn gedrag en maakt dat professionals vragen zetten bij hoe het zit met het geweten van jeugd.
Steden
De onderzoekers constateren inderdaad dat sommige jongeren verharden en jonger zijn als ze delicten plegen, maar dit vooral aan de hand is in grote steden.
Streetwise
Ook blijkt dat het aantal ernstige delinquenten in omvang gelijk is gebleven en níet – zoals de algemene tendens – is gedaald. Het aantal jeugdige recidivisten is juist licht toegenomen. Dat heeft te maken met streetwise gedrag waarop de omgeving weinig greep krijgt.
Geroutineerd
Verder is voor een selecte groep, vooral jongvolwassen veelplegers, gewelddadige criminaliteit routine geworden. Denk aan beroving, bedreiging, drugs dealen, wapenbezit en ripdeals.
Sleutel
De conclusies uit het onderzoek maken duidelijk dat maatwerk een belangrijke sleutel kan zijn. En het laat zien hoe belangrijk het is om te voorkomen dat jongeren afglijden. Zodat het geen routine wordt in het leven van jongeren. Want we weten allemaal hoe moeilijk gedragsverandering is als je al een tijdje gewend bent iets op een bepaalde manier te doen.
Lees het artikel Verharding van de jeugdcriminaliteit. Het probleem van potentiële doorgroeiers van Ido Weijers, Henk Ferwerda en Robby Roks.
door risiscoop@merel | jun 29, 2020 | Blogs Risiscoop
‘Jij wilde hem in huis nemen. Dan moet jij ook maar zijn eten en clubjes betalen.’ Woorden van een moeder. Een gekwetste moeder, waarschijnlijk. Die uit teleurstelling, verdriet en boosheid om de uithuisplaatsing van haar zestienjarige zoon Lesley vindt dat haar zus maar moet opdraaien voor de kosten.
Moeder wilde immers niet dat Lesley uit huis werd geplaatst. En haar zus wilde toch zo graag meewerken aan de (crisis)netwerkplaatsing? Kan moeder er iets aan doen dat zus van een bijstand leeft en zonder Lesley al nauwelijks rondkomt?
Breed
Dus is er geld tekort. Aangezien Lesley eerder werd aangehouden omdat hij een diefstal pleegde, kun je spreken van een risicosituatie. Want hij is ook een sociale jongen, die ziet dat z’n tante het niet breed heeft. En daar graag iets aan doet. Alleen lukt het steeds niet zo met een bijbaantje (en spijbelen is ook een probleem).
Bijspringen
Je zou denken dat de betrokken jeugdhulpinstantie bijspringt. Juist omdat een vlotte netwerkplaatsing eerste keus is: in de eigen omgeving en goedkoper dan andere (crisis)opvang. Maar dat gebeurt niet meteen. En ondertussen lopen de kosten op. Waarom stelt de pleegzorginstantie niet snel een overbruggingspotje in voor de crisis-uithuisplaatsing? Of krijgt die dan verantwoordingsproblemen?
Doos met boodschappen
De betrokken ambulante hulpverlener lost het voor de komende dagen op. Hij haalt op eigen kosten boodschappen bij de supermarkt en levert een doos met boodschappen af bij Lesley en zijn tante.
Dat is fijn voor deze week. Maar hoe gaat het verder? En wat doet het met Lesley? De hulpverlening vindt de thuissituatie bij moeder niet bevorderlijk voor zijn ontwikkeling. Als dat zo is, is het goed dat hij een andere kans krijgt.
Structurele oplossing?
Toch lijkt de hulp zo, in toch al een stressvolle situatie, éxtra zorgen op te leveren voor Lesley. Bovendien kun je je afvragen of hij er zo op termijn niet een probleem bij krijgt: een loyaliteitsprobleem richting zowel zijn moeder (toch zijn moeder) en zijn tante (die hem liefhebbend wil opvangen), die over zijn rug een (financiële en wie weet nog wel oudere familie-) vete uitvechten.
Hoe zou Lesley tegen deze hulp aankijken?
Lesley’s naam is om privacyredenen gefingeerd

door risiscoop@merel | apr 30, 2020 | Blogs Risiscoop
Wat een geweldige inkijk in het huiselijk leven van kinderen en jongeren hebben docenten en hulpverleners op dit moment. Nooit kwam je zo achter de voordeur als nu.
- Bij die groep zes-leerling rennen steeds twee gillende zusjes door het beeld.
- Bij een brugklasser hoor je moeder schreeuwen of-ie nou eindelijk klaar is.
- Je ziet een leerling in het schemerdonker in de gang voor het beeldscherm.
- Of je ziet helemaal niemand, want zo’n 5.000 basisschoolkinderen zijn namelijk kwijt. Hulpverlening en onderwijs krijgt op geen enkele manier contact met ze, nu het onderwijs online moet plaatshebben.
Uit mijn slof
Een schreeuwende moeder – die ben ik soms zelf ook wel eens, beken ik gelijk. Als iemand meeluistert, doe ik natuurlijk enorm mijn best heel pedagogisch uit de hoek te komen, maar nu we met zijn allen bovenop elkaar zitten, schiet ik ook wel eens uit mijn slof: ‘Zit je nou serieus te gamen tijdens de les??!’ ‘Waarom hang jij in je pyjama, in bed lessen te volgen, ik had toch gezegd dat je je moest aankleden?’ Dus tsja, één gillende moeder maakt nog geen Grote Zorgen (hoop ik).
Neus
Toch is nu de kans om even met je neus in andermans zaken te snuffelen. Wat zie je? Wat valt je op? Hoe ‘is’ de leerling nu je hem of haar zo in zijn thuissituatie ziet? Soms moet je je beeld bijstellen. Dacht je dat er thuis weinig steun te verwachten viel, blijken ouders binnen no time te hebben gezorgd voor een internetverbinding en apparatuur. Vermoedde jij dat het wel snor zat thuis, lijkt het erop dat het er helemaal niet zo gezellig is als je dacht.
Doorvragen
Natuurlijk moet je geen voorbarige conclusies trekken en situaties niet te snel als prima of juist zorgelijk interpreteren. Maar kíjk, in ieder geval. Verbazen je dingen of valt iets op, vraag er dan eens naar. Wel één-op-één natuurlijk.
Dat is sowieso een advies, wat ons betreft. Plan tenminste eenmaal per week een gesprekje met een kind of jongere in. In elk geval met degenen over wie je niet altijd een goed gevoel hebt. Onder het mom van: even checken of het goed gaat met huiswerk bijvoorbeeld. Vijf of tien minuutjes.
Chats wissen voor de veiligheid
Vraag wat hij of zij fijner vindt: chatten of praten? Liever chatten (dan kan niemand afluisteren), zoek dan eerst even uit hoe je chatberichten naderhand wist, dat kan nare of zelfs gevaarlijke situaties voorkomen. Praten? Vraag op welk moment dat het best uitkomt. En ja, misschien is dat ’s avonds om tien uur.
Als vaste hulpverlener of docent, ben je een vertrouwd gezicht. Je ziet kinderen en jongeren nu in hun vertrouwde (of misschien minder vertrouwd aanvoelende) omgeving.
Haak erop in. Je was er toch al, met die online lessen.
Buddycoach en pedagogisch werker Aziz Akhath en Merel van Dorp, sociaalwetenschapper en auteur van het boek Jeugdige Delinquenten, bieden interactieve sessies aan over preventie en nazorg rond jeugd, overlast en risicogedrag. Hun motto: meer weten, beter begrijpen, samen aanpakken.
door risiscoop@merel | apr 30, 2020 | Blogs Risiscoop
Jij – of je buurman, want jij zou zoiets nooit doen – bent heus niet de enige. En het is ook heus niet alleen iets van deze gekke coronatijden. Toiletpapier hamsteren gebeurt op grote schaal al jaren. Waar? In de jeugdgevangenis. Vlak voordat jongeren op cel gaan, staat er een rij voor het kantoor in de justitiële jeugdgevangenis (jji). Met rollen wc-papier onder hun arm verschansen de jongeren zich weer in hun ‘kamer’. Je begrijpt vast wat pubers en adolescenten met die stapels papier moeten, als je ’s avonds uren alleen in een kleine ruimte zit.
Chaos maken
Zoals de gekte bij de supermarkten even geleden, zo is er ook daar hysterie als de rollen op zijn. Of als ze niet meer mogen. ‘Ik ga chaos maken als ik niks krijg!’ waarschuwen jongens dan. En ze zetten ook echt de boel op stelten. Waarom ontstaat er zo’n verwoede verzameldrift juist voor wat blaadjes papier?
De baas in het kleine kamertje
Misschien heeft het te maken met een gebrek aan controle en autonomie. Als je de regie kwijt bent, geen grip hebt op wat er buiten je allemaal afspeelt en niet weet wat morgen brengt – dan grijp je elke strohalm aan om een beetje controle te krijgen op de situatie. Dat je je in elk geval de baas voelt over één situatie, als is dat maar in het ‘kleine kamertje’. We verschillen niet zoveel van delinquente jongeren als we misschien dachten. Of nou ja, de buurman verschilt niet zo erg van ze.
Buddycoach en pedagogisch werker Aziz Akhath en Merel van Dorp, sociaalwetenschapper en auteur van het boek Jeugdige Delinquenten, bieden interactieve sessies aan over preventie en nazorg rond jeugd, overlast en risicogedrag. Hun motto: meer weten, beter begrijpen, samen aanpakken.